اختلال نوشتار پریشی (دیسگرافیا) در کودکان

 اختلال نوشتار پریشی (دیسگرافیا) در کودکان

علائم اختلال نوشتار پریشی در کودکان، روش های تشخیص دیسگرافیا و راه‌هایی برای درمان و کنترل این اختلال یادگیری را در وبلاگ دانزی بخوانید.

قبلاً در دانزی درباره اختلالات یادگیری صحبت کردیم؛ مشکلی که تعداد قابل توجهی از بچه‌ها و بزرگ‌ترها با آن دست و پنجه نرم می‌کنند. خیلی از این افراد شاید اطلاعی از این اختلالات نداشته باشند و چه بسا که خودشان را کم هوش بدانند و به خاطر این مسئله سرزنش کنند. 

این‌بار می‌خواهیم اختصاصاً در مورد اختلال در نوشتن صحبت کنیم که آن را با نام علمی دیسگرافیا یا دیسگرافی می‌شناسند. دیسگرافیا که یکی از دلایل مهم عدم یادگیری مهارت نوشتن محسوب می‌شود، می‌تواند نوشتن را برای بچه‌ها به عذاب تبدیل کند و باعث افت اعتمادبه‌نفس آن‌ها هم بشود؛ ولی اگر زود تشخیص داده شود، خیلی از مصائب و ناراحتی‌ها را از سر آن‌ها کم می‌کند و این همان هدفی است که در این مطلب قرار است به آن برسیم.

ناتوانی های یادگیری در نوشتن

اختلال دیسگرافیا چیست؟

دیسگرافیا (Dysgraphia)، دیس گرافی، «نارسانویسی»، «نوشتار پریشی» یا «اختلال نوشتن» مشکلی مربوط به سیستم مغز و اعصاب است و نوعی اختلال یادگیری محسوب می‌شود.

توصیه این اختلال باعث می‌شود که فرد کودک یا بزرگسال، با وجود داشتن تحصیلات و بهره‌مندی از آموزش، در زمینه نوشتن با مشکل مواجه باشد؛ به‌طوری‌که نتواند در حدی که از آدم‌های به سن‌ و سال او انتظار می‌رود، راحت یا درست بنویسد.

این اختلال می‌تواند طیفی گسترده‌ای از مشکلات را، از ضعف در خودِ نوشتن تا ناتوانی در آوردن افکار روی کاغذ، در بر بگیرد. دیسگرافیا در سنین مختلف به وجود می‌آید و علائمش هم می‌تواند در هرکسی نسبت به دیگری متفاوت باشد.

نوشتن، برخلاف چیزی که ممکن است به نظر برسد، فرآیند پیچیده‌ای است که مهارت‌ها و توانایی‌های زیادی برای ممکن شدن آن دست‌به‌دست هم می‌دهند؛ از جمله:

  • مهارت‌های حرکتی ظریف
  • درک فضایی (درک فضای پیرامون)
  • حافظه کاری (توانایی نگهداری موقت اطلاعات در ذهن، برای پردازش)
  • کدگذاری املایی (توانایی به‌خاطرسپاری و یادآوری حروف، اعداد و علائم)
  • پردازش زبان
  • درک مفهوم
  • سازمان‌دهی

اما مسئله این است که تشخیص دادن اختلال نوشتن در خیلی از اوقات، کار دشواری است.

دیسگرافیا معمولاً زمانی خودش را نشان می‌دهد که کودک تازه یادگیری خواندن و نوشتن را شروع کرده است. به این نوع از نوشتار پریشی «دیسگرافیای رشدی» می‌گویند. نوع دیگری از این اختلال هم هست که ممکن است درست بعد از ضربه خوردنِ سر یا در پی آسیب مغزی پیش بیاید و به آن «دیسگرافیای اکتسابی» گفته می‌شود.

ناتوانی های یادگیری در نوشتن

اختلال نوشتن را می‌شود با تمهیدات و روش‌هایی کنترل و مدیریت کرد. این روش‌ها به فرد کمک می‌کنند که برای نوشتن، راهکارهای جدیدی را یاد بگیرد و استفاده کند.

نوشتارپریشی با اختلال دیگری که «نارساخوانی» یا دیسلکسیا (Dyslexia) نامیده می‌شود تفاوت دارد؛ با آنکه علائم این دو شباهت‌های زیادی به هم دارند و خیلی اوقات هم ممکن است فرد به هردویشان دچار باشد. دیسلکسیا در خواندنِ نوشته‌ها برای فرد دردسر ایجاد می‌کند. کودک یا بزرگسالی که به این عارضه مبتلا است، امکان دارد سرعت خواندنش خیلی کم باشد یا آنکه در تشخیص کلمات به مشکل بر بخورد. کسانی که اختلال دیسلکسیا دارند ممکن است در مطالعه، خواندن با صدای بلند یا تشخیص ارتباط حروف با صداها ضعف داشته باشند. اما دیسگرافیا مربوط به نوشتن است؛ نه خواندن.

دلایل بروز نوشتار پریشی چیست؟

گفتیم که آسیب دیدن مغز می‌تواند باعث نوشتار پریشی اکتسابی شود، ولی درباره علت نوشتارپریشی رشدی، دانشمندان و متخصصین مغز و اعصاب هنوز به نتیجه‌ای قطعی نرسیده‌اند. با توجه به پیچیدگی عملِ نوشتن، چندین بخش از مغز در این فرآیند به کار گرفته می‌شوند که همین مسئله، پی بردن به دلایل بروز این اختلال را دشوار می‌کند. از آنجا که دیسگرافیا اغلب اوقات در اعضای مختلف شجره‌نامه خانوادگی دیده می‌شود، به نظر می‌رسد که عوامل ارثی و ژنتیکی هم در شکل‌گیری آن نقش داشته باشند.

نشانه های بروز نوشتار پریشی

کسانی که دچار اختلال نوشتار پریشی هستند احتمال دارد در نوشتن، مشکلات مختلفی داشته باشند و صحبت کردن برایشان روان‌تر و راحت‌تر از این کار باشد. ضعف‌های نوشتاری آن‌ها ممکن است در این بخش‌ها باشد:

  • چیدمان حروف و خوانایی آن‌ها
  • اندازه حروف و فاصله بین‌شان
  • املا و هجی کردن
  • هماهنگی حرکات دست و چشم
  • سرعت و ریتم نوشتن
  • دستور زبان
  • ترکیب جملات

این موارد هم جزو علائم نوشتارپریشی هستند:

  • مشکل برای نوشتن در خط راست
  • دشواری نگه‌داشتن و هدایت مداد و لوازم نوشتاری دیگر
  • برعکس و آینه‌ای نوشتن حروف
  • مشکل در یادآوری طرز نوشتن حروف
  • دشواری در تشخیص شرایط استفاده از حروف چسبیده و جدا
  • مشکل در نوشتن جمله‌هایی که از لحاظ دستور زبانی و علائم نگارشی، درست باشند
  • جا انداختن کلمات در زمان نوشتن جملات
  • ترتیب اشتباه کلمات در جمله‌ها
  • استفاده نادرست از افعال و ضمایر
هشدارصرفِ داشتن یکی-دوتا از این علائم به معنای آن نیست که فرد دچار نارسا نویسی است. اما اگر فرزندتان به‌سختی می‌تواند نوشتن را یاد بگیرد یا از لحاظ مهارت‌های نوشتاری در سطحی که از سنش انتظار می‌رود نیست، باید به متخصص مراجعه کنید تا از لحاظ ناتوانی های یادگیری در نوشتن معاینه شود.

انواع دیسگرافیا و نوشتارپریشی

دیدیم که دیسگرافیا از لحاظ عامل به‌وجود آمدن به دو نوع رشدی و اکتسابی تقسیم می‌شود. اما این اختلال دسته‌بندی‌های دیگری هم دارد که یکی از آن‌ها به این شکل است:

دیسگرافیای نارساخوانی

در این نوع نوشتار پریشی، کلمات و عبارت‌هایی که فردِ دچارِ این اختلال خودش شخصا می‌نویسد (یعنی از جایی کپی نمی‌کند) ناخوانا و نامفهوم است. البته نوشته‌ها و طرح‌هایی که از جای دیگری کپی شده، ممکن است واضح و خوانا باشد.

این اختلال باعث ضعف در املا و هجی کردن می‌شود؛ حتی در کسانی که مهارت‌های حرکتی ظریف‌شان مشکلی ندارد. توجه کنید باآنکه عبارت «نارساخوانی» در این نوع دیسگرافیا وجود دارد، ولی افراد مبتلا به آن لزوماً دیسلکسیا ندارند.

دیسگرافیای حرکتی

این اختلال نوشتن در افرادی رخ می‌دهد که در مهارت‌های حرکتی ظریف، دچار ضعف هستند. کسی که دچار این اختلال است، احتمالاً در کارهای دقیق دیگر هم مشکل خواهد داشت.

دیسگرافیای حرکتی باعث می‌شود که نوشته‌ها، طراحی‌ها و نقاشی‌های فرد، حتی آن‌هایی که کپی شده‌اند، ناخوانا و درهم به نظر برسند؛ البته ممکن است یک دانش‌آموز مبتلا با تلاش فراوان بتواند عبارات کوتاهی را بنویسد که قابل خواندن باشند. در این افراد، مهارت املاء و هجی کردن معمولاً در سطح عادی است.

دیسگرافیای فضایی

نوشتارپریشی سوم به درک فضایی مربوط می‌شود. این اختلال ممکن است خودش را در رعایت نشدن فاصله‌گذاری درست بین کلمات یا ناتوانی در نوشتن جملات روی خط راست نشان بدهد.

دچار شدن به نوشتار پریشی فضایی معمولاً باعث می‌شود که تمام دست‌نوشته‌ها و نقاشی‌های فرد، ناخوانا یا مبهم باشد. دراین‌میان توانایی هجی کردن و درست‌نویسی املائی معمولاً دچار مشکل نمی‌شود.

انواع تست های روانشناسی برای تشخیص نارسانویسی

اگر فرزندتان با نوشتن مشکل دارد، دور از جان، ممکن است اختلال نارسا نویسی داشته باشد. برای مطمئن شدن از این موضوع، باید سراغ روانشناس یا روانپزشک کودکانی بروید که در زمینه اختلالات یادگیری مجرب باشد، تا از او تست بگیرد. دیسگرافیا به‌عنوان نوعی «اختلال یادگیری خاص» تشخیص داده می‌شود.

تست‌های نوشتارپریشی می‌توانند نشان دهند که چه چیزی باعث مشکل فرزندتان در زمینه نوشتن شده، ولی این تست‌ها باید بخشی از یک چک‌آپ کلی باشند که عوامل احتمالی دیگر هم در آن در نظر گرفته می‌شوند.

در تست‌های نارسا نویسی، مهارت‌های مختلفی مورد بررسی و معاینه قرار می‌گیرند؛ از جمله در این زمینه‌ها:

  • ساز و کار نوشتار (مثل دستورزبان، املاء و نشانه‌گذاری)
  • مضمون شناسی یا اندریافت موضوع (مهارت‌های استفاده از کلمات، روایت کردن و…)
  • مهارت‌های حرکتی ظریف

سنجش مهارت‌های نوشتاری-حرکتی (گرافوموتور) هم در این تست‌ها جایی برای خودش دارد. متخصص معمولاً برای ارزیابی این مهارت‌ها به نمونه دستخط‌هایی که کودک در مراحل دیگر تست‌ها داشته است نگاه می‌اندازد.

عدم یادگیری مهارت نوشتن

در ادامه درباره هر کدام از تست‌های نوشتار پریشی توضیح می‌دهیم:

تست‌های سازوکار نوشتار 

تست نمونه: ویرایش چهارم آزمون زبان نوشتاری (TOWL-4)، تست‌های دایره لغات، املاء، نشانه‌گذاری، جملات درست و ترکیب کردن جملات (برای سن ۹ سال و بالاتر)

تست‌های مشابه: تست‌های پیشرفت تحصیلی وودکاک جانسون (WJ IV) و توانایی‌های فردی وکسلر (WIAT-III)، خرده‌ آزمون ارزیابی مهارت‌های نوشتاری، مانند املاء

معیار مورد سنجش: توانایی کودک در به‌کارگیری اصول نگارش جملات، مانند قواعد استفاده از علائم نگارشی.

دلیل اهمیت: اگر قواعد املائی، دستور زبانی و نشانه‌گذاری، ملکه ذهن کودک نباشند، کار نوشتن می‌تواند برای او سخت شود. همین‌طور تشخیص منظور کودک برای خواننده دشوار می‌شود.

نحوه انجام: در این تست‌ها، مهارت‌های مختلف را می‌توان به این شکل ارزیابی کرد:

  • دایره لغات: ارزیاب از کودک می‌خواهد که در حین نوشتن جمله‌ای، کلمه خاصی با عنوان «کلمه محرک» را به آن اضافه کند.
  • املاء: کودک باید با کلمات محرک، جمله بنویسد. کار از کلمات ساده شروع می‌شود و با هر جمله، سطح سختی بالاتر می‌رود. زمانی که کودک پشت‌سرهم سه کلمه را از لحاظ املایی اشتباه بنویسد، آزمون به پایان می‌رسد.
  • جملات درست: کودک باید جملات مختلفی را که اشتباهات دستور زبانی دارند ویرایش کند. همچنین شاید از او خواسته شود جملات ناقصی را تکمیل کند تا مهارتش در زمینه قواعد دستورزبان ارزیابی شود.
  • ترکیب جملات: ارزیاب از کودک می‌خواهد که دو جمله ساده را باهم ترکیب کند و یک جمله پیچیده بسازد. 
  • علائم نگارشی: ارزیاب نوشته‌های کودک در سایر بخش‌های آزمون را پیش روی او می‌گذارد تا ببیند در استفاده از علائم نگارشی چه وضعیتی دارد.
تشخیص اختلال نوشتن

تست‌های مضمون‌شناسی یا اندریافت موضوع

تست نمونه: ویرایش چهارم آزمون زبان نوشتاری (TOWL-4)، تست‌های داستان‌نویسی و آیین نگارش (برای سن ۹ سال و بالاتر)

تست‌های مشابه: خرده‌آزمون نمونه نوشتار از تست پیشرفت تحصیلی وودکاک جانسون (WJ IV) و خرده‌آزمون مقاله‌ نویسی/انشاء نویسی از تست توانایی‌های فردی وکسلر (WIAT-III)

معیار مورد سنجش: در تست داستان‌نویسی، طرح داستان، رشد شخصیت‌ها، ساختار جمله، جمله‌سازی، سازمان‌دهی، دایره لغات و روند اتفاقاتی که کودک می‌نویسد مورد بررسی قرار می‌گیرد. در تست آیین نگارش هم شیوه استفاده کودک از دستور زبان، نشانه‌گذاری و هجی کردن در بیش از یک جمله ارزیابی می‌شود.

دلیل اهمیت: اندریافت موضوع، مضمون‌شناسی یا اصطلاحاً «مهارت‌های نوشتاری پیچیده» به بچه‌ها امکان می‌دهد تا چیزی را که در ذهن دارند به‌صورت نوشتاری بیان کنند و خواننده هم بتواند منظور آن‌ها را متوجه شود.

نحوه انجام: تصویری به کودک داده می‌شود و از او خواسته می‌شود که داستانی براساس آن بنویسد؛ هرچه پرجزئیات‌تر، بهتر. دراین‌میان برای آماده کردن طرح اصلی به او ۵ دقیقه فرصت داده می‌شود و ۱۵ دقیقه هم برای نوشتن متن.

نارسا نویسی

تست‌های مهارت‌های حرکتی ظریف

تست نمونه: تست پگ‌بورد گروود (Grooved Pegboard) یا جااندازی میخ در صفحه مشبک (برای سن ۵ تا ۱۸ سال)

تست‌های مشابه: تست پگ‌بورد پوردو (Purdue Pegboard) برای ۵ تا ۱۸ سال، تست عصب‌شناسی-روان‌شناختی و بینایی-حرکتی نپسی (NEPSY-II) برای ۳ تا ۱۶ سال

معیار مورد سنجش: توانایی کنترل عضلات کوچک دست و هماهنگی دست و چشم.

دلیل اهمیت: مشکل داشتن کودک در مهارت‌های حرکتی ظریف می‌تواند به دست گرفتن خودکار یا مداد را برای او سخت کند و نوشتن را به کاری وقت‌گیر و دشوار تبدیل کند.

نحوه انجام: به کودک صفحه‌ای داده می‌شود که ۲۵ سوراخ روی آن قرار دارند؛ همین‌طور ۲۵ میخ که شیارهایی روی بدنه آن‌ها وجود دارد. او باید میخ‌ها را در دست بچرخاند و در کوتاه‌ترین زمان ممکن در این سوراخ‌ها قرار بدهد. سپس امتیاز او براساس زمانی که صرف این کار شده و تعداد میخ‌های جاداده‌شده محاسبه می‌شود.

بعد از انجام این تست‌ها، ارزیاب نتایج آزمایش‌ها را در کنار هم قرار می‌دهد و بررسی می‌کند. او همچنین این تست‌ها را با نتایج آزمایش‌های دیگر، مثل تست‌های مهارت‌های گفتاری، مقایسه می‌کند و مورد ارزیابی قرار می‌دهد. البته انجام همه تست‌ها، نتیجه‌گیری و نوشتن گزارش کامل توسط ارزیاب ممکن است چند هفته‌ای زمان ببرد. اگر نتیجه حاکی از اختلال دیسگرافیا باشد، باید در اولین فرصت به دنبال درمان یا بهتر بگوییم کنترل آن رفت.

روش های درمان دیسگرافیا یا اختلال در یادگیری مهارت نوشتن

متأسفانه اختلال یادگیری، از جمله دیسگرافیا، درمان کامل ندارد و منظور از درمان، بیشتر کنترل و مدیریت علائم این اختلال‌ها است؛ تا اندازه‌ای که کودک در خانه، مدرسه و اجتماع با مشکلات کمتری روبه‌رو شود. در واقع بچه‌ها باید تلاش کنند با تکنیک‌هایی که به آن‌ها آموزش داده می‌شود، خودشان با این اختلال مقابله کنند.

بعضی از روش‌های درمان نوشتارپریشی عبارت هستند از:

  • دارودرمانی (برای اختلالات همزمان)

بچه‌هایی که همزمان دو یا چند اختلال داشته باشند احتمالاً لازم می‌شود که از دارو استفاده کنند. به‌عنوان مثال، کودکی که هم دچار دیسگرافی است و هم بیش‌فعالی (ADHD) دارد، می‌تواند با مصرف دارو به وضعیت بهتری برسد.

  • کاردرمانی

کاردرمانی اصلا با کار و شغل ارتباطی ندارد! این روش درمانی، نوعی توانبخشی است و هدف آن این است که عملکرد فرد در محیط خانه، مدرسه، کار و… اصلاح شود و بهبود پیدا کند. با کاردرمانی، فرد دچار نوشتار پریشی می‌تواند تکنیک‌ها و مهارت‌های خاصی را یاد بگیرد که نوشتن را برایش آسان‌تر می‌کند. این‌طوری کودک فرامی‌گیرد که چطور مهارت‌های حرکتی ظریف خودش را تقویت کند و شاید در این راه لازم شود که در دست گرفتن خودکار و مداد را از ابتدا یاد بگیرد تا بهتر بتواند از پس نوشتن بربیاید.

  • راهکارهای مدیریت اختلال

بچه‌ها و بزرگسال‌های دچار نارسانویسی می‌توانند با یادگیری تکنیک‌ها و راهکارهایی، اختلال خود را مدیریت کنند. بعضی از این تکنیک‌ها با توجه به به سن، موقعیت و توانایی‌های افراد به آن‌ها آموزش داده می‌شود.

مثلاً برای کلاس درس چنین راهکارهایی ارزش امتحان کردن را دارند:

  • امتحان کردن انواع مختلف مدادها، خودکارها و نگهدارنده‌های نوشت‌افزار
  • استفاده از دفترهایی که خط‌کشی‌های برجسته دارند، برای‌آنکه دانش‌آموز در یک خط راست بنویسد
  • استفاده از فرم‌های مخصوص یادداشت‌برداری برای سهولت بیشتر خلاصه‌نویسی سر کلاس

یا برای مطالعه و انجام تکالیف درسی در خانه:

  • کمک گرفتن دانش‌آموز از تکنولوژی؛ مانند: انجام تکالیف با رایانه، استفاده از نرم‌افزارهای تبدیل گفتار به متن برای نوشتن و کمک گرفتن از برنامه‌های ویرایش متن

معلمان چگونه می توانند به کودکان مبتلا به دیسگرافیا کمک کنند؟

حمایت دیدن از سوی معلم می‌تواند برای بچه‌های مبتلا به نوشتار پریشی خیلی ارزشمند باشد و روی وضعیت درس و زندگی آن‌ها تأثیر چشمگیری بگذارد. در خیلی از کشورها، بسیاری از مدارس امکانات و تسهیلات ویژه‌ای را برای آموزش و کمک به کودکان دارای این اختلال در نظر می‌گیرند. در این میان شیوه تدریس آموزگار و چگونگی تکلیف دادن او به دانش‌آموز، طبیعتاً روی درک کودک از مطالب و نتیجه کار اثرگذار است.

معلم می‌تواند با چنین کارهایی، به دانش‌آموز دچار نوشتار پریشی کمک کند:

  • فرصت بیشتر دادن به دانش‌آموز دارای اختلال برای انجام تکالیفش
  • پر کردن بخش‌هایی مثل عنوان، تاریخ و… توسط خود معلم
  • توضیح دادن درباره معیارهای تصحیح و نمره‌دهی هر بخش از تکالیف، به‌طور مفصل
  • قرار دادن نمونه تکالیف انجام‌شده سال‌های قبل در اختیار دانش‌آموز
  • جایگزین کردن تکالیف نوشتنی با گزینه‌های دیگر
  • قرار دادن خلاصه نکات درسی به شکل آماده یا چاپ‌شده در اختیار دانش‌آموز، برای راحت‌تر شدن کار او
نارسانویسی در مدرسه

والدین چگونه می توانند به کودکان مبتلا به دیسگرافیا کمک کنند؟

علاوه بر مراجعه به روانشناس، روانپزشک، متخصص کاردرمانی و… پدر و مادرها می‌توانند از راه‌های مختلف به کودکان مبتلا به نوشتار پریشی کمک کنند. در ادامه چند مورد از این راه‌ها را ملاحظه می‌کنید:

بهبود دستخط

ابتدا از روش‌های بهبود دستخط صحبت می‌کنیم: 

  • بازی‌ها و تمرین‌های جالبی وجود دارند که می‌شود با آن‌ها قدرت عضلات دست بچه‌ها را بالا برد و مهارت‌های حرکتی ظریف آن‌ها را تقویت کرد. بعضی از آن‌ها را می‌توانید از این لینک مشاهده کنید یا آنکه در اینترنت به فارسی برای آن جستجو کنید. توصیه می‌شود قبل از انجام تمرین‌ها، با متخصص مشورت داشته باشید.
  • بچه‌هایی که نوشتارپریشی دارند باید یاد بگیرند که چطور در حین نوشتن، حس‌های مختلف‌شان را به کار بگیرند. مثلاً می‌توانید از فرزندتان بخواهید درحالی‌که کلمه یا جمله‌ای را می‌نویسد، آن را با صدای بلند بخواند. شما می‌توانید شیوه نوشتن حروف را با کشیدن نوک انگشت او یا خودتان روی کف دست‌تان به او یادآوری کنید یا با هر روش دیگری که به ذهنتان می‌رسد. خلاصه به‌طور همزمان چشم، گوش و حس لامسه کودک را به کار بگیرید.
  • انواع خط‌های نوشتاری، مثلاً نستعلیق تحریری، را امتحان کنید. شاید فرزندتان با یکی از آن‌ها راحت‌تر باشد.
  • بچه‌های بزرگ‌تر را می‌توانید به یادگیری اصولی تایپ تشویق کنید؛ هرچه زودتر هم بهتر. اگر امکانش بود، تبلت یا لپ‌تاپی برای دلبندتان فراهم کنید که بتواند با آن یادداشت‌برداری کند و در انجام تکالیف، کمک‌حالش باشد. اگر انجمن حمایتی خاصی را می‌شناسید، شاید بتوانید از آن برای تهیه این وسایل درخواست مساعده بدهید.

املا و هجی کردن

بعضی از بچه‌هایی که با نارسا نویسی دست‌وپنجه نرم می‌کنند، شدیداً در املا و هجی کردن مشکل دارند. برای آن‌ها این راهکارها می‌تواند مفید باشد:

  • اگر فرزندتان هم در نوشتن و هم در املاء مشکل دارد، می‌توانید به او بگویید که تمرین هجی کردن را به شکل زبانی برایتان انجام بدهد تا کارش آسان‌تر شود.
  • در رایانه و موبایل می‌توانید از نرم‌افزارهای غلط‌یاب خودکار استفاده کنید. این ابزار برای بچه‌های بزرگ‌تر، نوجوان‌ها و بزرگسال‌ها خیلی مفید هستند؛ چیزی مثل عینک برای کسی که چشم‌هایش ضعیف است.
  • توانایی بازخوانی و تصحیح کردن نوشته‌ها از آن مهارت‌های مهم است. متن‌های فرزندتان را برایش تصحیح کنید و از او بخواهید خودش هم همین کار را برای نوشته‌هایش انجام بدهد. ضمناً به او بگویید که هر زمانی که لازم دانست، از دیگران کمک بگیرد و از آن‌ها درخواست کند که نوشته‌هایش را یک دور بخوانند و اشتباهاتش را به او بگویند.
  • متون مختلفی را که خودتان یا دیگران روی کاغذ آورده‌اید و اشتباهاتی در آن‌ها هست، به دلبندتان بدهید تا آن‌ها را بازخوانی و تصحیح کند و همین کار را برای نوشته‌های خودش هم انجام بدهد.
  • بهتر است که خواندن و نوشتن با روشی ساختارمند و مبنی بر آواشناسی به کودک آموزش داده شود؛ مثل روش‌هایی که بر پایه سیستم گلینگهام-اورتون (Orton-Gillingham) طراحی شده‌اند. البته این بحث تخصصی است و صرفا به آن اشاره‌ای کردیم.

انشاء و درک مطلب

با بزرگ‌تر شدن و قد کشیدن بچه‌ها، توانایی انشاء و مقاله‌نویسی برای آن‌ها نسبت به قبل خیلی مهم‌تر می‌شود. این توصیه‌ها می‌تواند دراین‌زمینه به درد آن‌ها بخورد:

  • بگذارید فرزند نوجوانتان قبل از آنکه سراغ نوشتن تکالیفش برود، اول درباره آن کمی صحبت کند. صحبت کردن با صدای بلند می‌تواند به او کمک کند که سروسامانی به افکارش بدهد و برای انجام تکالفیش آمادگی بیشتری پیدا کند.
  • در درس‌های علوم و ریاضی، برای سؤالاتی که نیاز به توضیح راه‌حل و پاسخ تشریحی کامل دارند، از فرزندتان بخواهید که ابتدا به‌طور کلامی با شما یا یکی از هم‌سن‌وسال‌هایش تمرین کند. زیاد پیش می‌آید که دانش‌آموزی بتواند به‌طور شفاهی پاسخ سؤالاتی را بدهد، ولی برای جواب دادن به همان سؤالات روی برگه کاغذ، به مشکل بربخورد. اینکه اول آن را به‌طور شفاهی برای دیگری توضیح بدهد، می‌تواند دراین‌زمینه به او کمک کند.
  • از معلمش بپرسید که آیا می‌شود گهگاه و در موارد خاص، فرزندتان به‌جای آنکه تکالیفش را بنویسد، ویدئویی از خودش بگیرد یا صدایش را ضبط کند و این‌طوری آن‌ها را به انجام برساند؟
  • به دلبندتان بگویید که هرچیزی را که می‌نویسد یکی-دو بار بخواند و چک کند. او باید از خودش بپرسد که آیا چیزی که روی کاغذ آورده، همانی است که می‌خواست بگوید یا خیر. آیا نوشته‌اش منطقی است و منظورش را درست می‌رساند یا نه؟

به پایان این مقاله رسیدیم، تمام تلاش‌مان را کردیم تا بتوانیم یک محتوای جامع و کامل برای دوستانی که با این اختلال سر و کار دارند بنویسیم، نظر شما چه بود؟ آیا تجربه یا نظری در مورد درمان نارسانویسی دارید، لطفاً برای ما در قسمت کامنت‌ها بنویسید و اگر این مقاله را مفید یافتید لطفاً با دوستانتان به اشتراک بگذارید

منبع:

my.clevelandclinic.org

medicalnewstoday

ارسال یک پاسخ

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد.